Trong một thời gian dài, chất xơ được co là một chất trơ, không có giá trị dinh dưỡng, khó tiêu hóa. Nhưng ngày nay, chất xơ rất quan trọng, nhất là đối với những người mắc bệnh trĩ, táo bón.

Chất xơ trong việc ngăn ngừa táo bón

– Công dụng lớn nhất của chất xơ là khả năng cải thiện chức năng của ruột già. Chất xơ có khả năng ngậm nước mạnh, và vì vậy được rất có ý nghĩa trong việc nhuận tràng, tạo khối phân, giúp bình thường hóa khối phân và số lần đại tiện.

– Chất xơ có khả năng phòng chống táo bón. Dùng các loại rau quả có nhiều xơ là một trong những cách tốt nhất để phòng ngừa và điều trị táo bón chức năng. Tuy nhiên, ăn quá nhiều chất xơ cũng có khả năng gây rối loạn ruột già.

Chất xơ có hai loại

– Chất xơ hòa tan: có nhiều trong các loại trai, rau, củ, cám yến mạch, sữa đậu nành, đậu Hà lan, đậu khô và các chế phẩm từ đậu nành. Chất xơ hòa tan hấp thụ cholesterol của thức ăn rồi bài tiết ra ngoài. Vì vậy chất này có tác dụng giảm cholesterol trong máu, phòng ngừa bệnh xơ vữa động mạch, đột quỵ, nhồi máu cơ tim, cao huyết áp. Ngoài ra chất xơ hòa tan còn có tác dụng làm cho ruột chậm hấp thu đường của thức ăn nên tốt cho bệnh nhân đái tháo đường. Nó cũng bảo vệ niêm mạc ruột, vì vậy rất có ích cho người bị táo bón, viêm đại tràng.

– Chất xơ không hòa tan: có trong cám gạo, đậu khô, hạt quả, rau củ, cám ngô, cám lúa mì… Chất xơ không hòa tan có tác dụng làm tăng số lượng lớn các chất chứa trong ruột, giúp ngăn ngừa táo bón, bệnh trĩ, viêm đại tràng. Chất này cũng kiểm soát và cân bằng axit trong ruột, loại bỏ các chất độc hại trong ruột nhanh hơn, phòng ngừa viêm ruột thừa và ngăn chặn các yếu tố có khả năng dẫn tới ung thư ruột kế.

Sử dụng chất xơ thế nào cho đúng

Các thực phẩm chứa nhiều chất xơ hòa tan (chất nhầy) như: cà tím, khoai mỡ, rau lang, mướp hương, đậu bắp, rau đay, mùng tơi… Chất nhày có tác dụng nhuận tràng, tạo lớp bảo vệ trên niêm mạc, ngăn ngừa các yếu tố kích thích như: muối, axit “tấn công” vào các chỗ viêm hoặc đau.

Các thực phẩm nhiều chất nhầy cũng thường có tính hàn (lạnh) có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, nhuận trường, lợi tiểu.

Một lưu ý quan trọng khi sử sử dụng chất xơ là nên tăng dần từng ít một để cơ thể có thời gian quen dần. Không nên ăn thường xuyên với số lượng nhiều, đột ngột sẽ dẫn tới rối loạn tiêu hóa, với nhiều vấn đề khác như: tiêu chảy, tiêu lỏng…

Quá nhiều chất xơ trong cơ thể cũng có thể gây trở ngại trong việc tiếp thu một số chất chư: can xi, kẽm, sắt…

Các chuyên gia đã tính toán, với một người trưởng thành thì lượng chất xơ sử dụng hàng ngày chỉ nên ở mức 20 – 25 g (tương đương với 400 – 500 g rau củ).

Lượng chất xơ quá nhiều trong cơ thể cũng có thể gây trở ngại cho việc hấp thu một số chất như calcium, kẽm, sắt… Thêm nữa, các loại thực phẩm có chất nhầy thường có tính lương (mát) hoặc tính hàn (lạnh), tác dụng thanh nhiệt, giải khát, giải độc, nhuận trường, lợi tiểu.

Nguồn: http://bingofood.net/